Help Dosyası Hazırlama - 1. İlk Help Dosyam

İlk yayınlama: 30 Aralık 2007

Güncelleme: 22 Kasım 2019

Burada yayınladığım Help Dosyası Hazırlama sayfaları PC Magazine Türkiye Dergisi Sayı 91, Haziran 2001 sayısında da yayınlanmıştır.

Önemli not: Windows Yardım programı Windows 10, Windows Server 2012 veya Windows Server'ın sonraki sürümlerinde desteklenmez. Ayrıntılı bilgi.

Son zamanlarda sık olarak sorulardan biri de nasıl hlp dosyası oluşturabilirim diye. Soranlara cevap olarak arama motorlarında "Help Compiler" diye aratınca faydalı linkler bulabileceklerini yazmıştım.
Ama bulunan sayfalar İngilizce olduğundan İngilizce bilmeyenler bu faydalı linklerden faydalanamamaktadır. Ben de İngilizce bilmeyenlere bildiklerimi aktararak faydalı olmak istedim.
Eee ne demişler bilgi paylaşıldıkça çoğalır. İngilizce biliyorsanız Özellikle helpmaster.info adresini ve google.com linklerini inceleyin.

Başlıyoruz

Bu yazıyı adım adım takip ederek hlp dosya oluşturmayı öğreneceğiz. Ama hlp dosya oluşturmak için elimizde hazır bulunduracağımız bazı dosyalar gerekli. Biz ilk başta Windows 3.1 ve üstü sürümlerde görünebilecek hlp dosyaları hazırlayacağız.
Bunun için gerekli şeyler (şimdilik)

• Bir adet metin editörü. Çok aramaya gerek yok. Sisteminizdeki kurulu Notepad yeter
• Help Compiler. HC.EXE ya da HCP.EXE
• Help Compiler hata listesi HC.ERR ya da HCP.ERR
  Bu dosyaları HC.zip ve HCP.zip dosyaları içinde bulabilirsiniz.

Zoru başarmak

İşin en zor kısmından başlayacağız. Ama sakın bunlara bakıp da amaaaan bu iş olmayacak deyip kaçıp gitmeyin.
Bunlar size sadece bir fikir vermesi açısından, yardımcı araçlar kullanılmazsa bu işin kolay olmadığını göstermek için verilecek.
Hem de bir başlangıç olacak
- Bilgisayarınızda kendinize bir yerde bir klasör oluşturun. Örneğin Masaüstünde
- Bu klasör içine hcp.zip içindeki HCP.EXE ve HCP.ERR dosyalarını açın
- Help dosyaları RTF(Rich text format = Zengin Metin Biçimi) dosyaları derlenerek oluşturulur.
Bu formatta bir dosya nasıl oluşturabilirim? sorusuna cevap olarak; Birçok kelime işlem programları bu formatta kayıt yapabilir. Dosya alış verişi kolay olması açısından geliştirilmiştir.
Bilgisayarınızda kurulu ise WordPad ve MS Word de bu formatta kaydeder. Bu tür dosyaları bir text editörde açıp baktığımızda içinde yazdığımız yazıları ve bazı ek kodları göreceksiniz.
Öyleyse biz bu kodları bilirsek bir kelime işlem programı kullanmadan da RTF formatlı dosya oluşturabiliriz.😃
Eee ne duruyoruz...
Çalıştıralım Notepad 'i - Aşağıdaki kodları not defterine ekleyelim

{\rtf1\ansi\
\par Basit bir help sayfasi
\par
\par
\b Kal\'fdn yaz\'fd\b0
\par \i italik yaz\'fd\i0
\par \ul alt\'fd \'e7izili yaz\'fd
\par\ulnone
}

• Dosyayı açtığınız klasör içine help1.rtf adında kaydedin.
• Kaydettiğimiz bu dosyayı derleyip hlp dosya üretebiliriz artık.
  Bunun için DOS komut satırında hcp help1.rtf komutunu verebiliriz ama işi biraz daha kolaylaştırmak için dos komut satırına çıkmadan bu komutu vermek için bir bat dosyası hazırlayalım.
• Not defterinde menüden Dosya / Yeni yi tıklayın aşağıdaki kodları ekleyin.

hcp.exe help1.rtf

• Bunu da yine açtığınız klasör içine derle1.bat olarak kaydedin.
• Şimdi açtığımız klasörü gözden geçirelim aşağıdaki dosyalar içinde mi?

HCP.EXE
HC.ERR
HELP1.RTF
DERLE1.BAT

• Her şey tamam ise derle1.bat ı çift tıklayın.
• Bir problem çıkmazsa aynı klasörde help1.hlp dosyası belirecek.

Bunu çift tıkladığınızda aşağıdaki gibi bir görüntü elde edeceksiniz.

Eğer yukarıdakileri görebiliyorsanız bravo size kıt imkanları kullanarak bir help dosyası oluşturabildiniz.
Eeee. Şimdi ben bu bilgilerle istediğim help dosyaları oluşturabilir miyim yani? diyeceksiniz.
Haklısınız! Dedik ya zoru başarmak diye. Elbette ki bu şekilde help dosyaları hazırlamayacağız.
Eğer bu şekilde hazırlamaya çalışırsak hele büyük help dosyaları için, işin içinden çıkamayız, kafayı yeriz.
Hem RTF kodlarını bilmiyoruz ki? Kursumuzun ileriki aşamasında RTF işini kelime işlem programına devredeceğiz. İşimiz kolaylaşacak.

Bir adım ileri

Dikkat ettiyseniz help1.hlp yi açtığımızda başlık çubuğunda Windows Yardım yazıyor.
İstersek buraya istediğimiz bir yazıyı yazdırabiliriz. Bunun için ve daha birçok özellik için HPJ(Help Proje) dosyası oluşturmalıyız.

• Yine Not defterinde Dosya / Yeni'yi tıklayın ve aşağıdaki kodları ekleyin.

[OPTIONS]
TITLE=ilk Help Dosyam 
[FILES]
help1.rtf

• Bu dosyayı aynı klasöre proje1.hpj olarak kaydedin.
• Notepad de Dosya / Yeni diyerek aşağıdaki kodları ekleyin

hcp.exe proje1.hpj

• Bu dosyayı aynı klasöre proje1.bat olarak kaydedin.
• proje1.bat ı çift tıklayın proje1.hlp oluşacak.

Bunu çift tıkladığınızda açılan pencerenin başlık çubuğunda ilk Help Dosyam yazdığınız göreceksiniz.

Not: Bu yazının tüm bölümleri toplu olarak Haziran 2001 PC Magazine dergisinde
de yayınlanmıştır.